Blue Zones zijn plekken op de wereld waar mensen langer en gezonder leven dan ergens anders op de wereld. Mensen die in Blue Zones wonen, worden in goede gezondheid oud, zonder mentale aftakeling en chronische ziekten.
Manier van leven
De mensen in de Blue Zones, verspreid over alle werelddelen, hebben in hun levenswijze veel gemeenschappelijk. Het belang van familie, geliefden en vrienden bijvoorbeeld. Het hebben van een levensdoel. En veel vers en plantaardig eten; vaak hebben ze zelf een groentetuin. Er zijn Blue Zones in Okinawa (Japan), Loma Linda (Californië), Nicoya (Costa Rica), Ikiria (Griekenland), Sardinië (Italië). En misschien ook in Eemnes binnenkort?
Positieve Gezondheid heeft veel overeenkomsten met die van de Blue Zones, zo blijkt uit onderzoek. Positieve Gezondheid kent zijn oorsprong in wat mensen zelf verstaan onder gezondheid. De domeinen van Positieve Gezondheid stemmen sterk overeen met hoe mensen leven in de Blue Zones. Ook daarbij gaat het om gezonde gedragingen, geluk, sociale contacten, zingeving en de invloed van de directe omgeving.
Gezondheid en geluk hangen nauw met elkaar samenhangen en zijn van grote waarde. Daarin investeren kan veel problemen rond zorg en gezondheid oplossen en daar dragen mensen zelf graag aan bij.
De focus ligt veel meer op wat mensen nog wel kunnen, op hun veerkracht en op wat hun leven betekenisvol maakt. Hoe voegen ze waarde toe aan hun eigen leven, maar ook aan de samenleving als geheel. En welke (medische) zorg is dan nog noodzakelijk?
In Nederland is behoefte aan meer sociale cohesie. Deze sociale cohesie is nodig om mensen gezonder en fit te houden, maar ook om mensen zelf oplossingen te laten zoeken en minder snel gebruik te maken van de professionele organisaties. Dit is enerzijds vaak effectiever, anderzijds noodzakelijk, omdat het in de toekomst simpelweg wel eens niet mogelijk zou kunnen zijn om iedereen in dezelfde mate van professionele ondersteuning gebruik te laten maken als nu.
Elkaar (laten) helpen
We hebben initiatieven nodig die gericht zijn op het laten helpen van elkaar of het laten helpen van bijvoorbeeld ouderen door jongeren. Meer voor elkaar doen in de buurt is nodig en zal bijdragen aan het verminderen van de zorgvraag op weg naar een Blue Zone.
Wat is het geheim van de bewoners uit de Blue Zones? Negen dagelijkse leefstijlgewoontes zorgen voor een langer, gezonder en gelukkiger leven:
- Natuurlijke beweging – ga overal wandelend naar toe
- Doel – de reden waarom je wakker wilt worden
- Reduceer stress – kies voor rust en ontspanningsmomenten, ook overdag
- De 80%-regel – stop met eten als je maag voor 80% vol is
- Gezonde voeding – eet zo natuurlijk mogelijk en veel plantaardig
- Wijn – in de Blue Zones wordt met mate alcohol genuttigd (1 glas wijn per dag)
- Groepsgemeenschap – samenkomen met een groep waar je bij hoort
- Geliefden – families, relaties en kinderen staan op de eerste plek en blijven dicht bij elkaar
- Verbinding – sociale verbindingen in kleine groepjes die elkaar aanspreken op ongezond of ongewenst gedrag
De ‘hoe-gaat-het-met-je-aanpak’
Huisartsen kunnen zich ontwikkelen tot leefstijlartsen. Uit onderzoek is gebleken dat wanneer huisartsen behalve naar de klacht van de patiënt waar hij of zij voor komt, ook in algemene zin (door)vragen naar hoe het met de patiënt gaat en daar de tijd voor neemt, uiteindelijk tot 25% minder doorverwijzingen naar specialisten leiden. De rol van de praktijkondersteuner van de huisarts is zeker zo belangrijk.
Via een Zorgplein waar alle plaatselijke verenigingen en zorgorganisaties aan meedoen, van verloskundige tot maaltijdbezorgers en sportverenigingen, kunnen mensen vinden wat ze nodig hebben. Daarnaast is het belangrijk de om iemands leefstijl te veranderen. De omgeving moet op een natuurlijke manier aanleiding geven om meer te wandelen en meer groente te eten.
Zo kunnen we een gezamenlijke (moes)tuin inrichten en de plaatselijke volkstuinders om hulp vragen. Een denktank kan dit soort initiatieven helpen bedenken en ontwikkelen. Het gaat eigenlijk om preventieve gezondheid, waardoor mensen zich langer en beter zelf kunnen redden en gelukkiger voelen.
Positieve gezondheid is meer dan alleen het hebben van een goed functionerend lichaam, maar gaat ook over veerkracht, aanpassingsvermogen, een bevredigend sociaal leven, je mentaal goed voelen. Hoe die balans uitpakt, zal voor iedereen anders aanvoelen.
Zes pijlers die bepalen hoe fysiek, emotioneel en sociaal gezond iemand zich voelt:
- Lichamelijke gezondheid: je gezond en fit voelen.
- Mentaal welbevinden: vrolijkheid, omgaan met verandering, jezelf accepteren.
- Zingeving: zinvol leven, blijven leren.
- Kwaliteit van leven: genieten, balans, lekker in je vel zitten.
- Meedoen: sociale contacten, erbij horen.
- Dagelijks functioneren: werken, zorgen voor jezelf .
Op basis van deze thema’s kunnen we in Eemnes groepen van vrijwilligers vormen, die samen – ondersteund door de gemeente – zaken organiseren als een polderwandeling, (h)eerlijk eten waarbij mensen die elkaar al kennen ook onbekenden uitnodigen om samen te komen en te eten of mensen die zich bezig houden met groene energie en buurtgenoten daarmee helpen.
Blue Kids
Voorkomen is beter dan genezen, dus er moet ook plaats zijn voor Blue Kids-projecten. De eerste daarvan is al in de maak: een dorps moestuin, met kook-café voor ouders waar ook opvoedvragen met elkaar kunnen worden gedeeld.
Via de Jeugdraad (in oprichting) kunnen kinderen zelf aangeven wat ze belangrijk vinden en daar samen met volwassenen en de gemeente aan werken. Wil je dat ons dorp fleuriger wordt? Dan gaan we met z’n allen bollen planten! Moeten de speeltuintjes uitdagender? Dan bespreken we dat met de wethouder die erover gaat.
Met de gemeentelijke, duurzame BSO-bussen kunnen we erop uit om een picknick voor de Blue Kids te organiseren of onder leiding van een imker de bijentuin te bezoeken.
Eet je gezond
Verbinding is het sleutelwoord om eenzaamheid te voorkomen. Je kunt nog zo gezond leven, maar als je eenzaam bent wordt je evengoed ziek. In Eemnes doen wij al jaarlijkse fittesten, die kunnen we uitbreiden met een gezondheidstest en daaraan verbonden een vier-wekelijks programma om de leefstijl te verbeteren. Na vier weken zijn al resultaten te zien en geven deelnemers aan zich fitter en gezonder te voelen en nemen depressieve klachten, vermoeidheid en angst af.
De deelnemers kunnen gezonde recepten met elkaar uitwisselen en samen deelnemen aan de aanschuif-diners in het Huis van Eemnes.
Gezondere keuzes in de supermarkt
Met de supermarkten, de snackbar en de restaurants kunnen we bespreken wat hun bijdrage kan zijn.
En zo zijn er nog veel meer ideeën mogelijk! Deel uw idee!
De PvdA-Eemnes stelt voor het project Blue Zone Eemnes in de periode 2022-2026 verder uit te werken.
