Zon en wind een mooie combinatie

Windkracht

Nederland is een windland. De grootste typen turbines kunnen tot 10 tot wel 20 miljoen kWh per jaar produceren, genoeg om Eemnes ruim van stroom te voorzien. Een turbine levert stroom vanaf windkracht 2. Bij windkracht 6 bereikt de windturbine doorgaans het maximale vermogen. Bij hogere windsnelheden blijft het vermogen constant; vanaf windkracht 10 wordt de windmolen automatisch stilgezet of afgeremd, vanwege de veiligheid.

Een grote windturbine heeft 2 Ha ruimte nodig. Zonneparken hebben veel ruimte nodig voor grootschalige opwekking. Ongeveer 0,8 GWh per jaar per hectare (Factor 20 – 25). Het is dus niet verstandig schaarse grond op te offeren aan grote zonneparken.

Licht en geluid

Windturbines zijn een bron van schone energie, maar sommige mensen vinden dat ze het uitzicht verpesten. Windturbines kunnen slagschaduw veroorzaken als de zon laag aan de hemel staat. Omwonenden kunnen slagschaduw ervaren als een hinderlijke flikkering. Daarom gelden er strenge regels. Bij lage zon en lange slagschaduw kan bovendien een stilstandregeling worden ingezet. Hinderlijke schitteringen kan worden tegengegaan met anti reflecterende rotorbladen.

Geluidsoverlast kan een nadeel zijn. Doorgaans staan windmolens niet dichter bij woningen dan vier keer de mastlengte, om overlast te voorkomen en de veiligheid te garanderen.  Nieuwe turbines zijn stiller. Hoe grote de afstand des te minder geluidsoverlast. Geluidsoverlast wordt vooral ’s nachts ervaren als het waait en er weinig omgevingslawaai is. De overheid stelt nieuwe geluidsnormen op. Norm van maximaal 35 dB op de gevel (35 dB is niveau koelkast).

Hoogte

Een windturbine is wel twee keer zo hoog als de Utrechtse dom. Dat klopt, maar dat zie je pas als je een windturbine naast de dom zet. De hoogte van een windturbine in het vrije veld is zonder referentiepunt moeilijk te schatten. Het voordeel van grote windturbines is dat de rotor langzamer draait. Vermogen neemt kwadratisch toe met de hoogte.

Zon en Wind

Wind en zon is een ideale combinatie. In de winter is er weinig zon maar wel wind. Wordt er uitsluitend zonne-energie opgewekt dan moet in de winter (fossiele) stroom geïmporteerd worden.

Bij een combinatie van wind en zon wordt het elektriciteitsnet beter benut. Dikke dure kabels aanleggen voor een zonneveld dat alleen in de zomer rond het middaguur piekt is niet economisch.

Door overproductie en concurrentie daalt de prijs van zonnepanelen. Daardoor groeit van zon op land en zon op dak zo snel dat er transportproblemen (= congestie) op het net ontstaan. Versterken van transportcapaciteit is uiterst kostbaar en vergt jaren om te realiseren.

De prijs van energie op zonnige dagen is laag en soms zelf negatief. Dit zet de rentabiliteit van opwekking door zon onder druk.

Het grootste nadeel van zonne-energie is dat op het moment dat de energievraag het hoogst is, in de vooravond en de winter, er geen opwek is van zonnepanelen.

Vogels

Windturbines kunnen negatieve effecten op de natuur hebben, vooral op vogels. Het aantal botsingen tussen vogels en windturbines valt mee, zeker als je dit vergelijkt met de gevolgen van het verkeer. Katten zijn vogelkillers nummer 1. Volgens schattingen sterven er door 1.800 Nederlandse windturbines zo’n 50.000 vogels per jaar. In het verkeer sterven er jaarlijks 2 miljoen vogels, dat is 40 maal zoveel.

De verstoring door windturbines kan voedsel-, rust- en broedgebieden beïnvloeden afhankelijk van vogelsoort en locatie. Sommige soorten, zoals eenden, ganzen, zwanen en steltlopers, houden liever flink wat afstand. Broedvogels kennen hun rust- en voedselgebieden zo goed dat windturbines geen barrière vormen.

In en export

De opgewekte elektriciteit moet altijd in balans zijn met de gebruikte elektriciteit. Te veel geproduceerde elektriciteit wordt geëxporteerd of de productie wordt afgeschaald. Bij overmaat aan gebruik wordt elektriciteit geïmporteerd. Bij zon gecombineerd met wind is de regelcapaciteit groter en hoeft er minder energie de regio in of uit. Zo wordt het landelijk elektriciteitsnet (Tennet) minder belast en wordt congestie voorkomen. Afschalen van productie betekent afschakelen van zonneparken of het stilzetten van windturbines.

Congestie

Om het stroomnet zo goed mogelijk te gebruiken is de combinatie van wind en zon ideaal. Door bovendien energiegebruik en energie-opwek dicht bij elkaar te brengen hoeft er minder stroom getransporteerd te worden en ook dat voorkomt congestie en ontsierende hoogspanningsmasten.